Bóle kręgosłupa – przyczyny, objawy i leczenie bólu w kręgosłupie

bóle kręgosłupa

Ból kręgosłupa to przykra i uciążliwa dolegliwość, która dotyka wielu z nas. Odczuwamy go wzdłuż pleców – pod wpływem rozmaitych czynników (siedzący tryb życia, zła pozycja podczas snu, choroby kręgosłupa) mięśnie odmawiają prawidłowej współpracy, a to powoduje bolesne przypadłości. Dowiedz się więcej na temat tego, co powoduje bóle kręgosłupa oraz naucz się rozpoznawać niepokojące objawy. Sprawdź też najpopularniejsze metody leczenia – podpowiadamy, jak uśmierzyć ból kręgosłupa przy pomocy dostępnych dla wszystkich metod!


Nawigacja:

Bóle kręgosłupa – czym są te dolegliwości?

Według badań ból w kręgosłupie jest tak powszechną dolegliwością, że przynajmniej raz w życiu cierpi na niego do 90% populacji osób dorosłych. Obszar, który może powodować ból, jest rozległy obejmuje wszystkie odcinki kręgosłupa: od szyi aż po kość ogonową. Najczęściej źródłem problemu są jednak okolica lędźwiowa, szyja i kark.

Nieprawidłowa postawa ciała i złe, utrwalane codziennie nawyki mogą powodować poważne schorzenia, skoliozę czy lordozę. Przy nasilonych chorobach o szerokim zasięgu – takich jak zapalenie kręgosłupa związane z dysfunkcją stawów – pojawiają się bardzo nieprzyjemne sensacje, w tym ból całego kręgosłupa. Dolegliwości ze strony pleców nie muszą jednak od razu zwiastować poważnej choroby. Fakt, że występują pierwsze niepokojące objawy, nie znaczy jeszcze, że dokucza ci przemieszczenie kręgów (kręgozmyk), a jedyną metodą leczenia może być nastawianie kręgosłupa.

A zatem – co zazwyczaj ponosi bezpośrednią odpowiedzialność za bóle? Mięśnie kręgosłupa (trudności z ich funkcjonowaniem są najczęstszą przyczyną dolegliwości), a zaraz po nich więzadła albo dyski. Ból w kręgosłupie spowodowany przez mięśnie pleców zwykle wiąże się z dość błahymi czynnikami, ale mimo to często nawraca i bardzo utrudnia codzienne funkcjonowanie. Dlatego tak ważne jest zapobieganie i leczenie, w tym stosowanie skutecznych maści i leków, a także masaż czy fizjoterapia.

Ból kręgosłupa – przyczyny dlaczego odczuwamy bóle pleców?

Ludzki kręgosłup stworzony jest ze skomplikowanych struktur mięśnie, kości, ścięgien, kręgów i dysków, które współpracują ze sobą, tworząc specyficzny mikrosystem, pozwalając nam na poruszanie się i ruch w określonych płaszczyznach.  Dlatego właśnie powstały problem z którymkolwiek z tych elementów może powodować odczuwane bóle. Jakie przyczyny bólu kręgosłupa należy wymienić?

bóle kręgosłupa przyczyny

  • siedzący tryb życia – siedzimy w pracy i na uczelni, ale też po powrocie do domu; niestety, nasze ciało nie jest przystosowane do trwania w takiej pozycji, a nasz kręgosłup bardzo na tym cierpi. Jeśli oprócz tego brakuje aktywności fizycznej i pojawiają się złe nawyki postawy, ból pleców jest w zasadzie nieunikniony. Warto pamiętać o ergonomii pracy i utrzymywaniu prawidłowej postawy ciała nawet przed komputerem. Opierając się na krześle, odchyl do tyłu biodra, a jednocześnie utrzymuj część lędźwiową nieco wygiętą do przodu,
    źle dobrane obuwie, chodzenie na wysokich obcasach – spędzanie długich godzin na szpilkach mocno obciąża kręgosłup i znacznie podnosi ryzyko wystąpienia bólu,
  • nadwaga – aż 50% osób otyłych cierpi z powodu bólu pleców. Jest to związane z przeciążeniem kręgosłupa, zaburzeniem funkcjonowania jego struktur, pojawianiu się stanów zapalnych oraz zmian degeneracyjnych,
  • niewłaściwa postawa ciała – permanentne utrzymywanie złej postawy powoduje zaburzenie równowagi. Ból pleców jest wówczas sygnałem alarmowym, jaki wysyła nam kręgosłup. Wielogodzinna praca przy komputerze, prasowanie czy wykonywanie niektórych zawodów – sprzedawcy, recepcjonisty, dentysty, kierowcy – predysponują do bólów mających swoje źródło w strukturze mięśni. Naturalnym efektem utrzymujących się wad postawy jest skolioza (skrzywienie kręgosłupa). Mówimy też o skoliozie łagodnej – kręgosłup pozostaje wówczas elastyczny kosztem mięśni pleców, które kompensują skrzywienia, formując lekkie odkształcenia. To powoduje dodatkowe obciążenie, a w efekcie – ból,
  • urazy mechaniczne – urazy kręgosłupa doznane na drodze wypadku samochodowego, uprawiania sportu itd. to najczęstsza przyczyna bólu pleców. Powodują one zesztywnienie mięśni pleców, które ma chronić kręgosłup. Gdy napięcie utrzymuje się zbyt długo, pojawiają się bólowe dolegliwości,
  • dyskopatia – zdarza się, że naruszone więzadła przestają spełniać swoją ochronną i podtrzymującą funkcję, przez co dochodzi do wysuwania się dysków. Nie trzeba tutaj bardzo wymyślnego urazu – może wystarczyć, że szybciej wstaniesz z krzesła lub podniesiesz zbyt ciężką walizkę. Dyskopatia występuje zwykle w okolicy lędźwiowej, rzadziej szyjnej lub piersiowej. Jest ona najczęstszą przyczyną lumbago; powoduje też nerwobóle odcinka szyjno-ramiennego kręgosłupa,
  • artretyzm (dna moczanowa, podagra) – zwykle diagnozowany jest po nagłym ataku obezwładniającego bólu w plecach. Znacznie utrudnione poruszanie się to jeden z objawów ostrego zapalenia stawów, które ma skłonności do nawrotów,
  • osteoporoza (choroba metaboliczna kości) – bóle kręgosłupa i żeber pojawiają się dopiero w późniejszej fazie choroby; są uciążliwe, trudno je uśmierzyć i mają charakter przewlekły. Niestety, owe symptomy są rzadko kojarzone z osteoporozą; zwykle wiąże się je ze zwyrodnieniami kręgosłupa lub z wypadnięciem dysku,
  • ból kręgosłupa może być też reakcją na inne, poważne choroby; zwłaszcza wtedy, gdy nie nasila się przy poruszaniu. Takie dolegliwości warto od razu skonsultować z lekarzem.

Bóle kręgosłupa – objawy

W przypadku problemów z naszym układem szkieletowym, organizm wysyła zwykle następujące sygnały alarmowe:

  • ból w okolicy lędźwiowej, który odczuwamy podczas wstawania z pozycji siedzącej, a także w trakcie wsiadania/wysiadania z samochodu,
  • szybko przemijający ból w odcinku lędźwiowym przy podnoszeniu lub przenoszeniu przedmiotów,
  • ból w części lędźwiowej lub między łopatkami przy kaszleniu/kichaniu,
  • przenikający ból głowy, który daje wrażenie ciężaru na szyi oraz ramionach,
  • ból w okolicach potylicy, np. gdy podnosimy głowę lub patrzymy do góry (często towarzyszą temu nudności i zawroty głowy),
  • promieniujący ból w odcinku szyjnym, który przechodzi wzdłuż ręki, np. gdy zawracamy samochodem,
  • ból w odcinku piersiowym uniemożliwiający wzięcie głębokiego wdechu,
  • zesztywnienie pleców podczas nagłego powrotu do postawy wyprostowanej.

Jeśli te lub pokrewne symptomy nie łagodnieją w ciągu kilku dni (do tygodnia), a wręcz ulegają nasileniu (szczególnie w nocy), warto spróbować samodzielnego leczenia lub w przypadku bardzo długiego okresu dolegliwości – wybrać się do lekarza, który ustali rozpoznanie choroby. Dodatkowe okoliczności przemawiające za wizytą u specjaliści to gorączka, uczucie mrowienia, problemy z poruszaniem nogami, uczucie mrowienia, uczucie pulsowania brzucha oraz nietrzymanie moczu lub stolca. Fachowa diagnoza jest także konieczna, gdy nagłe ataki powracają w ciągu kilku tygodni. Lub przewlekły ból nie reaguje na leczenie domowymi sposobami. Jeśli ból kręgosłupa utrudnia wykonywanie codziennych czynności, nie zwlekaj z wizytą u specjalisty – być może za objawami kryje się poważniejszy problem i grożą ci powikłania.

Rodzaje bólów kręgosłupa

Jakie są podstawowe rodzaje bólów kręgosłupa?

  • Lumbago – do najczęściej zgłaszanych dolegliwości należy lumbago. Jest to silny, uporczywy ból kręgosłupa w części lędźwiowej. Może przyjmować postać ostrą albo przewlekłą. W pierwszym przypadku chory odczuwa ból przy rozciąganiu tułowia, np. gdy usiłuje podnieść ciężki przedmiot; w drugim zaś okolica lędźwiowa daje o sobie znać bez przerwy przez minimum pół roku. Pacjenci mają przeważnie wykrzywioną postawę ciała; jest to ich naturalna reakcja obronna. Ból mięśni sprawia, że kurczą się one wokół newralgicznego odcinka kręgosłupa, stabilizując ją i chroniąc przed dalszymi urazami. Czasem, zwłaszcza po intensywnym wysiłku, może wystąpić postrzał lumbago – wówczas nerwy rdzeniowe gwałtownie się ściągają, a mięśnie kurczą, uniemożliwiając choremu ruch na około 3 dni (a czasem znacznie dłużej).
  • Rwa kulszowa – to inna popularna dolegliwość. Związana jest z uciskiem nerwu kulszowego, który ciągnie się od tylnej części uda aż po stopę. Jest z nią zwykle połączone zwyrodnienie kręgosłupa – rwa atakuje, gdy dysk naciska na korzenie nerwowe. Chorzy skarżą się wtedy na nagły, bardzo dokuczliwy ból w okolicy lędźwiowej, a nawet w pośladkach i kończynach dolnych; może temu towarzyszyć drętwienie odcinków kręgosłupa.
  • Kręcz szyi – Wielu pacjentów cierpi także na kurcz mięśni szyjnych tzw. kręcz szyi. Gwałtowny ból w okolicach szyi uniemożliwia wtedy skręty ciała; w postaci przewlekłej utrudnia zaś patrzenie w dół lub do tyłu.

ból kręgosłupa
Są to typowe rodzaje, które są spowodowane poważniejszymi dolegliwościami. Jednak trzeba zaznaczyć, że zdecydowana większość odczuwanych bólów w odcinkach kręgosłupa spowodowana jest po prostu przeciążeniami lub nadmierną eksploatacją mięśni w okolicach kręgosłupa.

Co na ból kręgosłupa? Leczenie i farmakologia

Leczenie bólu kręgosłupa powinno przebiegać na kilku płaszczyznach. Na początek warto pomyśleć o zmianie postawy (przyjmowaniu prawidłowej pozycji ciała i w dzień, i w nocy) oraz o wykonywaniu prostych ćwiczeń (ruchy głową, krążenia ramion, krótkie spacery). Gdy to nie pomoże, a stan mimo przyjmowanych środków i podejmowanej profilaktyki utrzymuje się – można zgłosić się do specjalisty na profesjonalny masaż kręgosłupa; bardzo dobre efekty przynosi również terapia manualna kręgosłupa.

Leki na ból kręgosłupa – maści i tabletki przeciwbólowe

Jeśli ból pleców jest dokuczliwy, zwykle zależy nam na tym, żeby pozbyć się go jak najszybciej. Zaleca się wtedy przyjęcie środków przeciwbólowych lub zastosowanie rozgrzewającej i/lub przeciwbólowej maści. Poniżej przedstawiamy przykładowe leki na ból kręgosłupa, które powinny przynieść szybką ulgę:

Nazwa maści na bóle kręgosłupa
Zalety i mocne strony
Wady i słabe strony
Harpagon Forte

1. Harpagon Forte Max - maść na ból kręgosłupa w kremie; pomaga uśmierzać bóle mięśni, stawów i kości kręgosłupa; jest chętnie wybierana przez sportowców.

Więcej o Harpagonie na stronie: https://harpagonforte.pl/
  • działa jednocześnie doraźnie i kompleksowo.
  • dobra także na stłuczenia,
  • szybko się wchłania,
  • jest chętnie wybierana przez sportowców,
  • składniki aktywne: wyciąg z pokrzywy, diabelski pazur i naturalny olej konopny – zmniejszają bóle i niwelują stany zapalne.
  • niedostępny w aptekach, do kupienia tylko przez internet,
  • maść nie jest najtańsza (ale za to jest bardzo wydajna).
  • Masc konska z kasztanowcem

    2. Maść końska z kasztanowcem Putorius - znany i rozpoznawalny specyfik na bazie ziół i olejków, działa przeciwbólowo i przeciwzapalnie.
  • wydajność (opakowanie 500 ml),
  • wyciąg z chili działa przeciwzapalnie,
  • kwiat arniki górskiej niweluje zmęczenie mięśni,
  • wyciąg z kasztanowca zmniejsza obrzęk.
  • kompozycja ziół może wysuszać skórę i uczulać niektórych pacjentów,
  • olejek kamforowy może uczulać i podrażniać,
  • intensywny zapach powoduje u niektórych bóle głowy,
  • działanie wyłącznie doraźne.
  • Altacet zel

    3. Altacet - maść przeciwbólowa na kręgosłup (i nie tylko) do stosowania miejscowego, głównie przy urazach mechanicznych, obrzękach i stłuczeniach.
  • łatwa dostępność,
  • można ją stosować już od 4. roku życia,
  • octowinian glinu działa przeciwbólowo i niweluje obrzęk.
  • po 5 dniach stosowania rośnie ryzyko wystąpienia reakcji skórnej,
  • może wywołać reakcję alergiczną (np. pokrzywkę).
  • Nazwa tabletek na bóle kręgosłupa
    Zalety i mocne strony
    Wady i słabe strony
    Opokan

    4. Opokan - często stosowane tabletki na ból kręgosłupa; niesteroidowy lek przeciwzapalny (NPLZ) i przeciwbólowy przy bólach mięśniowych i kostno-stawowych.
  • działa również przeciwgorączkowo,
  • powszechna dostępność i niska cena,
  • tabletki są łatwe do połknięcia.
  • potencjalne skutki uboczne (w tym bóle brzucha, zgaga, niestrawność czy nawet krwawienie z układu pokarmowego),
  • nie mogą go stosować osoby z chorobą wrzodową,
  • nie nadaje się do łączenia z innymi lekami z grupy NLPZ.
  • Apap

    5. Apap - lek pierwszego wyboru, gdy dopada nas ból; działa głównie przeciwbólowo.
  • jest do kupienia niemal wszędzie i kosztuje kilka złotych,
  • zbija także gorączkę.
  • długa lista potencjalnych skutków ubocznych, najgorsze są jednak podrażnienia i niestrawności
  • nie działa przeciwzapalnie,
  • powoduje tylko doraźną ulgę.
  • Ibuprom

    6. Ibuprom - lek z grupy NLPZ o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym.
  • podobnie jak powyżej – powszechna dostępność i niska cena,
  • w sprzedaży jest też wersja Sprint, która działa wyjątkowo szybko,
  • działa również przeciwgorączkowo.
  • potencjalne skutki uboczne (głównie ze strony układu pokarmowego),
  • przy niektórych chorobach, w tym wrzodach, nie można go stosować.
  • Jak widać, maść na kręgosłup wydaje się lepszym wyborem. Takie preparaty bazują zwykle na naturalnych składnikach. Do tego niwelują napięcie mięśni i szybko się wchłaniają, nie drażniąc przy tym układu pokarmowego i nie wchodząc w interakcje z innymi lekami. Tabletki przeciwbólowe i przeciwzapalne powinno się zażywać z umiarem i najlepiej po konsultacji z lekarzem; nie są to leki obojętnie dla naszego organizmu. Dopiero w ostateczności stosuje się natomiast metody inwazyjne, których przeprowadzenie może zalecić jedynie lekarz od kręgosłupa. Taką silną ingerencją są na przykład zastrzyki na ból kręgosłupa (tzw. blokada kręgosłupa), nastawianie kręgosłupa, a w ostateczności – operacja kręgosłupa. Zwykle wystarczają jednak sprawdzone, domowe sposoby.

    Domowe sposoby na ból kręgosłupa

    Źródło: Youtube.com, kanał: Gitar251

    Oprócz maści czy tabletek warto pamiętać o umiarkowanej aktywności fizycznej. Gwałtowne, intensywne ruchy, np. podnoszenie ciężarów, są absolutnie niewskazane – celem jest rozluźnienie oraz relaks mięśni i stawów dotkniętych bólem. Pomocne są zatem regularna gimnastyka, rozciąganie oraz dedykowane ćwiczenia na kręgosłup, które najlepiej jest skonsultować z lekarzem ortopedą albo fizjoterapeutą. Ćwiczyć należy codziennie (o ile to możliwe), docelowo przez 30 minut bez przerwy, monitorując przy tym tętno i unikając ruchów, które potęgują bóle kręgosłupa.

    Przy bardzo silnych dolegliwościach bólowych priorytetem jest ich złagodzenie i przywrócenie możliwości wykonywania harmonijnych ruchów. Pomocne bywa leżenie w łóżku, na twardym materacu przez 1-2 dni. Ma to zapobiec utracie elastyczności mięśni pleców; nogi powinny być ułożone wyżej, na poduszce, oraz zgięte w biodrach i kolanach pod kątem 90 stopni.

    Inne domowe sposoby na ból kręgosłupa to ciepła kąpiel lub ciepłe okłady. Walkę z dolegliwościami może również ułatwić pas brzuszny – pas lędźwiowy terapeutyczny, który wymusza przyjęcie prawidłowej postawy i stabilizuje kręgosłup w krytycznym odcinku. Należy go zakładać (nawet profilaktycznie) wtedy, gdy plecy narażone są na wysiłek – przy długotrwałym siedzeniu, pracy fizycznej albo dźwiganiu.

    Źródła:
    1. Stefanowicz, Anna, and Wojciech Kloc. “ROZPOWSZECHNIENIE BÓLU KRZYŻA WŚRÓD STUDENTÓW.” Polish Annals of Medicine/Rocznik Medyczny 16.1 (2009).
    2. Ćwirlej, Andrzej, Agnieszka Ćwirlej, and Halina Gregorowicz-Cieślik. “Masaż klasyczny i aromaterapeutyczny w bólach kręgosłupa.” Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 4 (2005): 366-371.
    3. Kułak, Wojciech, and Dorota Kondzior. “Dyskopatia kręgosłupa odcinka lędźwiowo-krzyżowego w korelacji z natężeniem bólu, depresją i akceptacją choroby.” Problemy Higieny i Epidemiologii 1.91 (2010).

    9 myśli nt. „Bóle kręgosłupa – przyczyny, objawy i leczenie bólu w kręgosłupie

    1. Nancy

      Altacet to dobry preparat.
      Od kiedy pamiętam był u nas w szafce. Takie to było naturalne, że potem człowiek przestał się zastanawiać, czy istnieje nawet coś lepszego. Chyba jednak pora trochę zmienić swoje podejście i spróbować coś nowego… Nie żyjemy w średniowieczu a co rusz wychodzą nowsze preparaty przeciwzapalne i przeciwbólowe!

      1. arti

        Altacetowi musisz jednak przyznać, że w przypadku poparzeń, gdy skóra puchnie – radzi sobie naprawdę dobrze. Nie wiem, czy tutaj byłoby coś delikatnego, ale i skutecznego.

    2. Fanyo

      Opokan do tej pory był moim must havem, ale faktycznie w przypadku oparzeń altacet wygrywał.
      Pytanie, czy harpagon można stosować na poparzenia?
      Ja szczerze mówiąc nawet do tej pory o nim nic nie słyszałem. Ktoś coś wie?

    3. Marek B.

      Tak patrzę na ten ranking i chyba się z ciekawości zdecyduję na Harpagon Forte Max. Jeżeli nie pomoże mi na problemy z rwą kulszową no to trudno, ale jestem bardzo zmęczony już łykaniem agresywnego ketonalu, który – mam wrażenie – bardziej wyniszcza wątrobę niż przynosi pożytek.

      PS. Czy ktoś mógłby jednak wcześniej podzielić się ze mną wrażeniami po używaniu Harpagona? Może być na maila marek_bielicki29@o2.pl
      PS2. Czy ktoś zamawiał z ich strony https://harpagonforte.pl/ za granicę? Za miesiąc będę w Sztokholmie, paczka musi na 100% móc tam dojść w całości.

    4. boguś

      Polacy kochają Apap i tyle – nie da się już tego nawyku z nich wykorzenić.
      Myślę, ze to wszystko przez nachalne reklamy, którymi są bombardowani. Boli głowa? Apap? Boli biodro? Apap? To może i apap na ból skręcenia?
      Jest dużo możliwości wyboru różnych środków przeciwbólowych: kwas acetylosalicylowy, ibuprofen i inne. Ale cóż…
      No i tak jak zauważyliście – paracetamol niestety nie działa przeciwzapalnie, a największa liczba urazów i kontuzji wiąże się ze stanem zapalnym.

      1. czarny

        Nie dziwię się, ze w tym rankingu pojawił się Apap. Jest kompletnie tak jak piszecie, ludzie na wszystko w dzisiejszych czasach biorą apap i to dla nich niemal odruchowy wybór.
        Ale kto mówi głośno, że nadmiar apapu jest okropnie szkodliwy dla wątroby? Trzeba zawsze sprawdzać możliwe środki uboczne, bo można się niemile zaskoczyć potem wynikami wątrobowymi.

    5. Malinka:)

      Hej!
      Jestem Majka, z zawodu jestem kosmetyczką. Od jakiegoś czasu niestety nie jestem już czynna zawodowo, bo okazało się, ze mam zapalenie pochewek nerwów, czy coś takiego. W każdym razie w ręce. Doszło do takiej sytuacji, że miałam problemy ze swobodnym poruszaniem ręką. Z czasem, już najmniejszy ruch sprawiał mi ból.
      Szybka decyzja – wizyta u lekarza. Przepisał mi jakieś leki, przepisał mi skierowanie na rehabilitację i kazał wziąć wolne… A najlepiej zrezygnować z pracy, bo “zapalenie mogłoby się odnowić przy kolejnym przeciążeniu ręki”.
      Dostałam leki przeciwbólowe doustne, maści konkretnej mi nie przepisał, kazał samemu coś znaleźć. :/ Dlatego właśnie poszperałam i dzięki paru opiniom kupiłam sobie harpagon. U mnie sprawdził się bardzo dobrze. Odniosłam wrażenie, że rekonwalescencja się baaardzo skróciła.
      Jednak przyznam się, że jeszcze nie wróciłam do zawodu, bo nadal martwię się, że problem może powrócić.

    Dodaj komentarz